- Kastelen en plaatsen met de naam Altena
- Het land van Altena
- Gerulf en gardulf
- Oorsprong altena
- Oorsprong makkum
Oorsprong van de naam Altena in Makkum?
Altenaland
In het voorgaande zagen wij dat de graven Gerulf en Gardulf vanuit Friesland vertrokken en nieuwe bezittingen kregen in het huidige nederland.
Ook viel het op dat de naam Altena soms verbasterd werd tot Holten(a). Als Gerulf en Gardulf afkomstig zijn uit Altena en deze naam meenemen dan is het logisch dat hun nieuwe land hun naam krijgt. Het zou dan dus Altena-land gaan heten. Graaf Gerulf was de grondlegger van het Graafschap Holland. Een meer voor de hand liggende verklaring als Altenaland voor de naam Holland is dan bijna niet mogelijk! (Altenaland -> Holtenaland -> Holteland -> Holland)
Nu is dit natuurlijk geen bewijs en dat bewijs zal er waarschijnlijk ook niet komen.
Wel kunnen we op zoek gaan naar andere feiten welke deze hypothese kunnen steunen. Dergelijke feiten zijn er te over, welke men als puzzelstukjes in elkaar kan passen. Als men dan naar het beeld kijkt wat dan ontstaat kan dit een overtuigend geheel vormen, of men komt tot de ontdekking dat de puzzelstukjes juist niet bij elkaar passen.
Een nieuwe puzzelstukje vinden we op deze kaart:
Het land van Altena ligt tegen Holtland aan!
Het moge duidelijk zijn dat ik geen professionele historicus ben, toch probeer ik dit verhaal op wetenschappelijke wijze te onderbouwen. Hiervoor is het dan ook noodzakelijk om naar alternatieve hypotheses te zoeken en deze te testen. Juist dit trachten te weerleggen van mijn verhaal bracht weer nieuwe feiten en ideen naar boven welke weer tot een onderbouwing leidden, in plaats van de te verwachten weerlegging!
Bestond Friesland wel voor het jaar 1000?
Volgens Albert Delahaye bestond nederland tussen 300 en 1000 na Christus helemaal niet! Nederland en ook Friesland lagen onder de zeespiegel en alle geschiedenis-verhalen over Bonifatius, Koning Radboud, Utrecht en Dorestad hadden niet plaatsgevonden in het huidige Nederland, maar in het Noordwesten van Frankrijk.
Bonifatius was niet bij Dokkum vermoord maar bij Duinkerken.
Ook onze Graven Gerulf en Gardulf kwamen dus uit Frans-Vlaanderen.
Een mooiere ondergraving van mijn verhaal is niet mogelijk!
Maar even zoeken op het internet en we komen bij de site van Dr. Bruijnesteijn van Coppenraet. Bij hem vinden we een reactie op deze theorie van Delahaye welke veel beter onderbouwd is en welke laat zien dat niet geheel Nederland onder water stond. De waterspiegel stond waarschijnlijk net hoog genoeg om de lage delen van Noord- en Zuid-Holland en Utrecht onder water te zetten en tot moeras te laten worden.
De duinkust bestond nog, evenals de Utrechtse heuvelrug, de veluwe, maar ook delen van Friesland en Groningen.
Op onderstaande kaart zien we dat met name Westergo en Oostergo nog boven water liggen.
Hierbij is ook te bedenken dat in de loop der tijden Friesland steeds lager is komen te liggen door inklinking van de ondergrond en door winning van klei en turf (en tegenwoordig ook door de gaswinning).
Door het zoeken van alternatieve theorien vinden we juist deze belangrijke informatie!
(bron: brucop.com)
Om een lang verhaal vooraf even samen te vatten: Wat kunnen we verwachten?
1. Gerulf en Gardulf kwamen uit Makkum, van de boerderij Altena.
2. Zij stammen af van de Friese koningen, deze woonden ook in Makkum, en wel in het deel wat ooit Statum heette.
3. Dit Statum in Makkum dankt zijn naam mogelijk aan het latijnse Status en is naast de residentie van de Friese koningen waarschijnlijk ook het langgezochte Dorestatum.
4. Makkum dankt zijn naam aan het vroegere Maggenheim, waarvan de naam waarschijnlijk terug gaat naar Magnusheim, de woonplaats van de eerste door Karel de grote aangestelde Friese Graaf Magnus Forteman of misschien wel Karel de grote zelf! (Carolus Magnus).
5. De eerdergenoemde bisschop Liudger zou goed familie kunnen zijn van Gerulf en misschien op Engwier bij Makkum hebben gewoond.
6. In de romeinse tijd zou het Castellum Flevum goed in het latere Statum gelegen kunnen hebben. Bij Dorestad lag een castellum Levefanum (= Flevum?)
7. Het romeinse Marnemanneshaven is waarschijnlijk het huidige Witmarsum, net als Makkum in de gemeente Wunseradiel.
8. Gerard Flamens/Wassemberg/Gelre en zijn broer Rutger van Kleef zouden wel eens telgen uit het Friese gravengeslacht kunnen zijn.
Deze vergaande veronderstellingen zal ik onderbouwen met een aantal feiten en veronderstellingen welke voortvloeien uit informatie uit de geschiedenisboeken, uit archeologisch, geologisch, geografisch en genetisch onderzoek, uit informatie op het internet, maar vooral door het combineren van de verschillende bronnen.
Dit combineren houdt ook in dat er informatie uit verschillende taalgebieden gecombineerd wordt. Zo kan men hoogte aan het water (Altena) in het duits vertalen tot Wassemberg. Dore in Dorestad betekent in het Fries 'de andere', maar het kan ook 'Deur' betekenen!.
Laten we bij het begin beginnen.
Uit archeologisch onderzoek blijkt dat zo'n 800 jaar voor christus de eerste bewoners in het huidige Friesland begonnen met het bouwen van terpen. Daarvoor was er ook bewoning, maar die is niet in verband te brengen met de huidige bewoning. Met name in gaasterland gaat de bewoning nog veel verder terug en is daar vergelijkbaar met de cultuurperiode van de Drentse hunebedbouwers.
De bewoning van Friesland hangt erg samen met de hoogte van de zeespiegel en de gesteldheid van de bodem. Zo was er bij een hoge zeespiegel geen bewoning mogelijk, en bij een lage uiteraard wel. Nu geldt voor Friesland echter dat die zeespiegel dusdanig varieerde dat bepaalde streken van Friesland continu droog lagen (zie de kaart hierboven) en dat andere delen veranderden in moerassen of dat er meer sprake was van kweldergebieden. De hogere gebieden bestonden uit zeeklei bovenop een laag veen welke weer op de oudere zandgrond lag. Deze zeeklei-gebieden liepen van west naar oost in het middengebied van friesland en groningen. Ten zuiden daarvan vonden we dan de gebieden waar het veen tot moeras kon worden. Ten noorden daarvan vonden we de kweldergebieden welke bij laag water droog stonden en voor landaanwas zorgden. Bij hoogwater waren alleen de zeeklei-gebieden bewoonbaar en zelfs dan moest men vaak nog terpen bouwen om ook bij een stormvloed huis en have droog te kunnen houden. De oudste bewoning is terug te vinden op die zeekleistrook. Er is namelijk sprake van een strook bewoning welke zich uitstrekte van vlaanderen via zeeland, holland, flevo, friesland, groningen, noord-duitsland tot zuid-denemarken. Deze strook was echter niet meer dan 10 kilometer breed, zoals in het onderstaande plaatje uit ca 650 te zien is:
(bron: nederlandsheidendom.nl)
Het volgende plaatje laat een nog vroegere periode zien:
(bron: idem)
Gaan we nog verder terug dan zien we dat er slechts een beperkt aantal plaatsen waren waar de eerste bewoners zich vestigden.
(bron: boudicca.de)
We zien dat de eerste bewoners per schip het vlie opvoeren en zich vestigden rond de kop van de huidige afsluitdijk! Ten oosten gingen ze via de Marne meer landinwaarts. Ten westen vestigden ze zich in een gebied ten noorden van de afsluitdijk. Dit gebied is nu verzwolgen door de waddenzee, maar als we naar geologische kaarten kijken zien we dat juist hier iets opmerkelijks aan de hand is. Op texel, wieringen en in gaasterland vinden we verhogingen in het landschap door keileem welke daar is neergelegd door gletsjers in de voorlaatste ijstijd. Dit keileem vinden we echter ook in een lange strook langs de afsluitdijk. Deze grondsoort is erg stevig en spoelt niet zo snel weg. Dit is bij de aanleg van de afsluitdijk dan ook dankbaar gebruikt. De oudste friezen zullen hier dus waarschijnlijk ook een droog gebied aangetroffen hebben. Nu zien we op de kaartjes dat het bewoningsgebied doorsneden wordt door het vlie en de marne. Juist op het punt waar nu die twee bewoningsgebieden (in het tweede kaartje duidelijk te zien) aan elkaar aansluiten vinden we tegenwoordig het dorp makkum! We weten dat het Vlie de hoofdader was van de friese handel ter zee met aan de ene kant de binnenlanden van het huidige Nederland, Belgie en Duitsland en aan de andere kant Scandinavie en de engelse gebieden. Maar ook over land zullen de friezen te voet dan wel te paard gereisd en gehandeld hebben. Juist op het kruispunt van deze twee wegen lag Makkum. Het was dus zowel een economisch alswel militair strategische plek!
Dit laatste aspect roept de vraag op wat voor samenleving we hierbij moeten voorstellen? Als we zien dat de eerste bewoners per schip hier aan landen dan zal het kunnen gaan om handelaren welke hier hun brood wilden verdien, maar het kunnen ook immigranten zijn welke zich hier vestigden met hun koeien en landbouw gaan bedrijven. Het zou nu goed kunnen dat er al sprake was van enige landbouw en veeteelt door bewoners welke uit het hoger gelegen Drenthe naar deze gebieden getrokken waren en dat de nieuwe gasten hier als handelaar dan wel als gewelddadige veroveraar hun profijt van hebben getrokken. Dit lijkt des te aannemelijker omdat er toch vrij snel sprake was van een heus koninkrijk en de friezen bekend werden door naast de handel te water zich ook te manifesteren als geduchte strijders in oorlogen en andere twisten. De basis van hun handel zal vooral de opbrengst van landbouw en veeteelt zijn geweest en zich hebben uitgebreid met artikelen als hout uit scandinavie, ijzer uit duitsland, turf en aardewerk en ook schelpe-kalk en zout uit Friesland. (Bron:arcbv.nl). We zien dat juist Westergo een grote mate aan archeologische goudvondsten laat zien en dit duidt op een economische welvaart in het gebied waar zich de eerste friezen vestigden. Bij onderzoek naar de terpen in Wijnjewoud is geopperd dat daar wel eens de friese koningen gewoond zouden kunnen hebben. Het blijkt echter dat de eerste bewoning zich rond de Marne bevond en dat deze zich uitbreide naar het noorden door terpen te bouwen in de kwelders en deze met provisorische dijken 'in te polderen'. De friese koningen zullen zich liever in het oude centrum van de economische en militaire macht ophouden dan te verhuizen naar een nieuw relatief afgelegen buitengebied.
De Romeinen vallen ons land binnen
Uit sommige bronnen blijkt dat er voordat de romeinen ons land binnen vielen al sprake was van friese koningen. Als de romeinen dan deze friezen willen overheersen dan ligt het voor de hand om dezelfde economisch en militair strategische plek te bezetten als degene welke de friezen zelf al uitgezocht hadden. In oude friese geschiedenisboeken is er sprake van dat de romeinen een castellum flevum bouwden en wel aan de oostelijke oever van het vlie. Het is dus niet gezegd dat dit weer in Makkum is, maar het ligt wel voor de hand. (De naam Makkum kenden ze toen nog niet dus dat zullen we ook niet in Romeinse bronnen terugvinden). (Ik kom hier later nog op terug als we kijken naar de schans welke in de 80-jarige oorlog aanwezig was). De historici gaan er tegenwoordig van uit dat het castellum flevum bij IJmuiden (Velsen) heeft gelegen omdat daar restanten van een Romeinse havenplaats zijn gevonden uit de tijd dat de friezen door hen beheerst werden. Hier zal zeker wel een romeinse legerplaats gelegen hebben, maar het ligt toch wel ver weg van het flevum waarvan men tegenwoordig toch denkt dat dit ofwel het Vlie dan wel het eiland welke daaraan grensde geweest is. Dit eiland bevond zich dan in het noordelijke deel van het huidige ijsselmeer en de resten zijn nog terug te vinden in de vorm van het breezand en het kornwerderzand welke nu deel uitmaken van de afsluitdijk. Via dit eiland Flevo zou dan de zogenaamde Radboudsweg van Wieringen naar Friesland gelopen hebben. Dit radboudspad zal ongeveer hetzelfde traject als de huidige afsluitdijk gevolgd hebben en aangeland zijn bij... Makkum. Voor de kust van Makkum vinden we namelijk een eiland welke permanent droog is komen te liggen na de aanleg van de afsluitdijk. Als we vanaf het strand van deze Makkumer waard het ijsselmeer inlopen valt op dat het water zeer ondiep is en we zeer ver kunnen doorlopen voordat dit onmogelijk wordt gemaakt door de daar gegraven vaargeul. Dit zou betekenen dat daar al 2000 jaar mensen gelopen hebben! De beschrijving van de belegering van friezen en romeinen van dit Castellum is de moeite waarde en is niet in tegenspraak met de situatie bij Makkum zoals we die in die tijd moeten voorstellen. (Zie ook:).
De Friese koningen bewonen Dorestad
Nadat de Romeinen verjaagd zijn en definitief vertrokken breekt een tijd aan waarin de zeespiegel stijgt en het leven in de friese gebieden moeilijker wordt. Er vinden overstromingen plaats, mensen en dieren verdrinken (waarschijnlijk in groten getale) en de ondergelopen landerijen leveren niet genoeg bronnen van inkomsten. Er vindt een massale uittocht plaats en de friezen vertrekken samen met andere Saksen en Angelen naar engeland. Waarschijnlijk is het huidige engeland een voortzetting van het oude friesland, maar toch zullen ook in friesland nog een aantal mensen achtergebleven zijn, met name de mensen welke hoog en droog woonden en/of er grote economische belangen en dan met name bezittigen hadden. Dit zal dan de heersende klasse zijn geweest en ook de koning zal zijn land niet verlaten hebben cq zijn bezittingen behouden hebben. We zien namelijk in deze periode de glorietijd van Dorestad. De Romeinen vermelden al een Dorestatum en dit Dorestad zou pas ten onder gaan na het jaar 850 door herhaalde Viking-invallen en verzanding van de oever. Ook zien we in de 7de en 8ste eeuw de glorie van de frieze koningen, met name Aldgisl en Radboud. Radboud weet stand te houden tegen de veroveringsdrift van de Frankische grootvader van Karel de Grote en pas na zijn overlijden komt Friesland in handen van de Franken en valt daarna onder het Frankische keizerrijk van Karel de Grote. Van Radboud is bekend dat hij de christelijke zendeling Willibrord ontving in Utrecht en dat hij zich niet wilde bekeren omdat hij zich bij zijn voorouders in hun eigen hiernamaals wilde voegen. Hoewel de friezen heidenen werden genoemd is het toch waarschijnlijk dat ze een redelijk gevormd religieus bewustzijn hadden!
Nu is van Radboud niet schriftelijk bekend waar hij woonde. Was dit Utrecht, Dorestatum of ergens anders? Nu heeft hij zeker een aantal kinderen verwekt en daarvan mogen we aannemen dat die ergens verbleven hebben, met andere woorden, we mogen aannemen dat ook de Koning ergens gewoond heeft en zo niet dan toch zeker zijn gezin? Nu zien we dat de grote friesche rijkdom zich in westergo afspeelt, we zien dat nakomelingen van de koningen zich in westergo ophouden en daar bezittingen hebben. Denk aan de goudschat van Wieuwerd, de rijke vondsten in de terpen van Wijnaldum en Tzummarum. Rijkdommen gevonden in de terpen van Wons en Pingjum en zo zijn er nog veel meer voorbeelden. Kijk bijvoorbeeld maar eens op een website van metaaldetectorliefhebbers, de meeste rijkdommen worden in Friesland gevonden. Een mooiere illustratie hiervan is niet te vinden dan die op de website van de gemeente Wijk bij Duurstede:
(bron: wijkbijduurstede.nl)
Zouden de rijke handelaren dan echt in Friesland wonen en ze gaan helemaal naar Wijk bij Duurstede om handel te drijven? Waarom niet gewoon op de plaatselijke markt in Statum of eventueel in de bazar aldaar! Bij recent onderzoek is gebleken dat in het voormalige Statum aan de huidige markt sprake was van een terp. Terpen werden gebouwd tussen circa 800 voor en 800 na Christus. Reeds in de zevende eeuw is er zelfs sprake van dijkaanleg onder koning Aldgisel. Maar ook de romeinen worden al genoemd als dijkenbouwers. Nu kunnen we ons voorstellen dat de friese koning op zijn friese landgoed leefde als een god in friesland. Hij zal waarschijnlijk een groot aantal landerijen bezit hebben, inclusief vee en personeel/pachters. Ook zal hij zijn eigen vloot met personeel gehad hebben. Heel wat monden te voeden, heel wat ruimte nodig, een flinke boerderij aan het water lijkt ideaal. Hoe noemen we dan deze plek? In het latere friesland was het gebruik dat een vermogende (here-)boer zijn woonstee naar zichzelf noemde en daar state achter plakte: Jongemastate, foekemastate, doniastate, riniastate, galemastate etc... We komen echter geen Radboudstate of Aldgislstate tegen! Er was echter hier ook geen sprake van een state van een persoon, maar de state van een koning! De koningsstate. Ook die komen we echter niet tegen. Kijken we naar de betekenis van state dan zien we al snel een overeenkomst met de betekenis van (een hoge) status. In het latijn is statum een vervoeging van status. Zou de koning dan gewoon in statum gewoond hebben? Nou is statum dus zoals gezegd het zuidelijke deel van het huidige Makkum, met name het oude centrum daarvan, zoals op deze kaart uit de atlas van Schotanus uit 1720 te zien is:
(bron: tresoar.nl)
Als de koning daar woonde is het niet gek dat zijn nazaten (Gerulf) op enkele honderden meters hier vandaan op de plek van de huidige boerderij Altena woonden. Het is zelfs zo dat als we in zoomen op de boerderij Altena dat we zien dat de landerijen er omheen ook de Altena's genoemd worden. Het gaat hier dan om het land dat omvat wordt door de oever van het voormalige Makkumer meer, de grote en de kleine zijlroede en de grens van de bebouwde kom van Statum. Hieruit kun je zelfs opmaken dat de groei van Statum ten koste gaat van de Altena's en dat Statum dus eigenlijk een onderdeel is van het gebied de Altena's. We zullen in het volgende deel zien dat er heel veel en goede gronden zijn om te mogen veronderstellen dat Statum het voormalige Dorestatum was. Na deze graaf Magnus komen we op historische meer stevige bodem terecht met de Graven Gerulf de oudere en jongere. Het zal ons niet verbazen als de Graven Gerulf de oudere en jongere als nakomelingen van de koningen ook in (Dore)Statum resideerden en zoals eerder al gezegd op het landgoed Altena woonden.
Gerulf de jongere heeft als eerste Graaf van Holland dan waarschijnlijk de naam Altena meegenomen naar zijn nieuwe thuisland.
Zoals ook eerder gezegd zal zijn land dan bekend zijn geweest als Altenaland wat verbasterd werd tot Holtenaland en uiteindelijk waarschijnlijk tot Holland.
Liudger
Nu zijn we in de tijd over een andere interessante figuur heen gesprongen: Bisschop Liudger, de eerste nederlandse zendeling en bisschop.
Hij preekte met name in het oosten van Friesland, Groningen, Drenthe, Twente en de achterhoek om uiteindelijk bisschop van Munster te worden.
Van Liudger is bekend dat zijn familie in onmin met Radboud leefde en 'verbannen' werd. Nu neemt men aan dat de familie van Liudger uit Engwierum stamde.
Dit ligt in Oost-Friesland. Hier gaat bij een (oud-) Makkumer een lampje branden. Net ten noorden van Makkum/Maggenheim ligt ook een buurtschap Engwier.
Hier stonden eens vier boerderijen en een kerk. Zou dit niet de stamplaats van Liudger kunnen zijn? Ze woonden dan op een steenworp van Radboud en konden iedere dag ruzie maken over hun afwijkende religies, want daar ging de twist om.
Het is denkbaar dat ook deze Liudger de naam Altena mee heeft genomen naar de oostelijke gebieden. Hij wordt namelijk ook als stichter van het klooster in Werden genoemd. En dat Werden duikt weer op bij de duitse Altena's welke als beschermheer van het klooster van Werden worden vermeld.
De broers en graven Gerard Flamens en Rutger van Kleef
Nu stonden we net wat op steviger historische bodem en dan wil ik toch nog even een uitstapje maken naar het gladde ijs. In de tiende eeuw komen we twee broers tegen, Gerard en Rutger. Gerard Flamens van Wassemberg werd Graaf van Gelre en zijn broer Rutger Graaf van Kleef. Waar ze vandaan kwamen is niet duidelijk. Van Gerard dacht men dat hij uit Vlaanderen kwam vanwege de bijnaam Flamens. Hij zou dan een zoon zijn van de Graaf van Vlaanderen. Nu is dit vrijwel uitgesloten omdat de stamboom van de Graaf van Vlaanderen goed bekend is. Dan misschien een telg uit het geslacht van Antoigne, ook in Vlaanderen. Hier stond vanaf de 13de eeuw een prachtig kasteel en Hugo van Antoigne werd beroemd toen hij Graaf Willem van Holland/Henegouwen met zijn eigen lichaam voor de dood wilde beschermen in de Slag bij Warns.
Nu is het probleem dat dit zich allemaal meer dan 300 jaar later afspeelde en er voor die tijd niets van deze Antoigne te vinden is.
Tegenwoordig gaat men er echter ook wel van uit dat 'Flamens' staat voor rood vlammend haar. Nou is dit bij de friezen geen onbekend verschijnsel! Als we dan zien dat de vader van Gerulf de jongere waarschijnlijk Gerhard heette en dat we een broer of oom van hem terugvinden als bisschop van Keulen met de naam Gunther dan is het goed denkbaar dat deze Gerard en Rutger verband houden met deze Gerhard en Gunther.
Ook valt te denken aan een verduitsing van de namen Gerulf en Gardulf tot Gerard en Rutger. Frappant blijft dat de stam 'Ger' in al deze namen terug komt en voor Halbertsma was dit een argument om er vanuit te gaan dat er familiebanden bestaan.
Misschien dat iemand zich ooit nog eens op dit gladde ijs durft te wagen en het tot smelten weet te brengen.
Nu was dit verhaal bedoeld om de oorsprong van de naam Altena te vinden. We hebben niets hard kunnen maken, maar zijn wel heel veel interessante feiten, ideeen en andere puzzelstukjes tegen gekomen.
Het beeld wat er uit ontstaat is dat de vertaling van Altena tot 'Hoogte aan het water' terug te voeren kan zijn tot de eerste scandinavische migranten welke bij het latere Dorestad aan wal gingen op een plek welke wat hoger lag zodat men de voeten droog kon houden. Als zij die plek de naam Altena hebben gegeven dan zou dit zelfs in de oude scandinavische taal terug te vinden kunnen zijn.
Nu is het grappig dat de meest noordelijke plaats in Noorwegen 'Alten' heet. Een hogere plek dan op het topje van de aarde kun je haast niet vinden.
Wat is er verder met Statum gebeurd? Dat wordt in de volgende aflevering verteld.
Waarom klinkt dit voor velen toch nog zo onwaarschijnlijk? Waarom wisten we hier niets van? Waarom kunnen we hier niets van terug vinden?
Aan de ene kant wordt er tegenwoordig meer archeologisch onderzoek gedaan waaruit dit soort ideen naar voren kunnen komen. Ook via het internet gaat er een schat aan nformatie voor ons open.
Aan de andere kant hebben we ook altijd naar de verkeerde kant gekeken. Zo beweren de wetenschappers dat Dorestatum een friese stad was, maar bij (of in?) Wijk bij Duurstede lag, Castellum Flevum lag volgens Halbertsma bij IJmuiden, de friese koningen zouden geen vaste woon- en verblijfplaats hebben, koning Radboud zou in Medemblik gewoond hebben omdat daar een kasteel met zijn naam staat, zijn vader Aldgisl zou in Staveren(Starum) gewoond hebben omdat dat de oudste friese stad is. Holland zou Hout-land beteken. Iedereen beweert maar wat en kan er mee weg komen.
Als we echter alles op een rijtje zetten dan vraag ik me af waarom die friese koningen niet gewoon in Friesland woonden op een plek welke een koning waardig is. (Een militair en economisch strategische plek welke ze direct bij het aanlanden uitgezocht hebben). Dat die plek dan toevallig Altena genoemd werd is haast te mooi om waar te zijn...
En we zullen straks zien dat het dit Altena dan ook nog bij Dorestad lag...
Vervolg:
Created: 2011-02-06 17:06:21